Γεροντοέρωτες και βαμμένα μαλλιά

«Ο εραστής, είναι γνωστό τοις πάσι, πάσχει από μιαν απροσδιόριστη έλλειψη σοβαρότητας», διαπιστώνει, σοφά, ο Κ. Παπαγιώργης. Πολλώ δε μάλλον, όταν διέρχεται την μέση ηλικία, προσθέτουμε εμείς. Η κρίση της μέσης ηλικίας αποτελεί ένα σταυροδρόμι. Αν πάρεις τη λάθος κατεύθυνση, την έκανες... Ο μεσήλιξ (και πάνω), παθαίνει συχνά κάποιου είδους ηλεκτροσόκ, αρχίζοντας να βλέπει την πραγματικότητα μέσα από παραμορφωτικούς φακούς – τους φακούς της ανασφάλειας που η φθορά συνήθως επιφέρει. Η κρίση της μέσης ηλικίας χτυπά τον άνδρα κατακούτελα και η ανάγκη για επιβεβαίωση θεριεύει. Το κορμί αρχίζει και δίνει δείγματα γραφής: Τα μαλλιά αραιώνουν επικίνδυνα ή παίρνουν οριστικό διαζύγιο από το κρανίο, οι κοιλιές μεγαλώνουν, τα προγούλια και τα κρέατα αρχίζουν και κρέμονται.


Ο γηράσκων αντικρίζει τον εαυτό του στον καθρέφτη και βλέπει κάποιον άλλον. Η μετάλλαξη έχει αρχίσει. Τότε είναι που χάνει την μπάλα, χαμένος στις ατραπούς μιας πορείας που μόνο γελοιοποίηση και καταστροφή μπορεί να επιφέρει. Ξεκινά η περίοδος που ο σιτεμένος, σε κρίση, συνάνθρωπος νεανίζει. Τα παραφερνάλια μιας τέτοιας μετάλλαξης είναι σε όλους γνωστά. Γελοία, νεανικά ενδύματα, υπερβολικά παρφουμαρίσματα, πολυτελή ή σπορ – και μάλιστα decapotable – αυτοκίνητα, μοντέρνα εσώρουχα (αντί για τα μέχρι τότε Υ σλιπ και σώβρακα).


Το μπάνιο βρίσκει συχνά θέση στην καθημερινότητα του βρομύλου μπαμπαλή, ενώ και το ψευδονεανικό λεξιλόγιο επιστρατεύεται με άκρως φαιδρά αποτελέσματα. Το, ούτως ειπείν, γερόντιο, καμένο στον εγκέφαλο από την άρνηση αποδοχής της (φυσικότατης) φθοράς, επιδίδεται σε νεανικού χαρακτήρα σκέρτσα και χυδαίους σεξιστικούς αστεϊσμούς προς το θήλυ. Πόσα και πόσα νέα κορίτσια, σαν τα κρύα τα νερά (τύπου Μάριον ή Ιωάννας), δεν έχουν γνωρίσει τη γλοιώδη και χυδαία προσέγγιση ενός μορμολυκείου, το οποίο, επιστρατεύοντας νεανική slang και αλαζονικό ύφος που τόση ανασφάλεια δείχνει, επιχειρεί να βάλει την νεαρή πουλάδα στο κοτέτσι για να την ξεπουπουλιάσει. Το ξεμωραμένο γερόντιο νιώθει να κουράζεται με το πέρασμα των ετών. Και δεν αντιλαμβάνεται ότι γι’ αυτό του φταίει κυρίως ο εαυτός του και η αδυναμία προσαρμογής στα δεδομένα της ηλικίας του. «Κάποιος με κουράζει. Νομίζω πως είμαι εγώ» έλεγε ο Dylan Thomas και αυτό ισχύει κατά τεκμήριον στην περίπτωση των ερωτευμένων ραμολιμέντων. Το πεδίο στο οποίο κατ’ εξοχήν δοκιμάζεται η κρίση της ηλικίας είναι, ασφαλώς, το σεξουαλικό. Ο μπαμπαλής κοιτάζει τα όργανά του (εάν μπορεί, λόγω της προτεταμένης μπάκας) και αντικρίζει την Πόλη, μετά την εισβολή του Μωάμεθ του Πορθητή: γκριζόλευκες τρίχες έχουν στήσει τρελό χορό στη βουβωνική χώρα, τα καμπανέλια έχουν κρεμάσει και σταφιδιάσει, το εργαλείο, άλλοτε (ίσως) κραταιό, στητό και ντούρο σαν σιδερόβεργα, τώρα θυμίζει mini λουκάνικο Φρανκφούρτης.


Όσο, όμως, λείπει το σφρίγος, όσο έχει πάει εκδρομή η σωματική ρώμη, τόσο περισσότερο ο γέρο-ξούρας θέλει την επιβεβαίωση. Πολλά τα μέσα υπεραναπλήρωσης (μερικά τα αναφέραμε ήδη): αυτοκίνητα (μεγάλα ή σπορ), μοτοσικλέτες, νεανικά ενδύματα, sneakers, βραχιόλια και κομποσκίνια στους καρπούς, tattoos, σκουλαρίκια, νεανική αργκό - για να καταλήξουμε στις επινοήσεις της κεφαλής.


Τζόκεϊ, ποστίς, περούκες και, πρωτίστως, βαψομαλλίαση – όλα τα τεχνάσματα επιστρατεύονται για να θολώσουν τα νερά. Το μοντέλο του σοβαρού, γοητευτικού γκριζομάλλη δεν μιλά στην ψυχή του ασταθούς και συμπλεγματικού μεσήλικα.


Οι φερετζέδες που μεταλλάσσουν την πραγματικότητα αποτελούν στόχο – βάλσαμο στην ψυχή του ανασφαλούς, ναρκισσευόμενου ραμολιμέντου. Με σπαρταριστά, βέβαια, αποτελέσματα, αφού όλοι βλέπουν την κατάντια, εκτός από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο. "Κάθε τι που έχει σχέση με την ανημπόρια, ό,τι δηλαδή δεν μπορεί να ντύσει την αλαζονεία του ιδεώδους, προσφέρει αφορμές στην κωμωδία", υποστηρίζει ο Κ. Παπαγιώργης και πάλι (Ίμερος και Κλινοπάλη). Ο μεσόκοπος ερωτοχτυπημένος, λοιπόν, χορεύει βαλς με το γελοίο. Και – εννοείται – δεν καταλαβαίνει Χριστό.


Η κρουστή σάρκα (και η, έστω, πρόσκαιρη κτήση της) κάνει τον ξεκούτη να ριγεί. Στα γέρικα σωθικά του κάτι κινείται – το ίδιο (ίσως) και στα τρεμάμενα σκέλια του. Αλλά και μια (πρόσκαιρη έστω) ψυχική πληρότητα έρχεται να ικανοποιήσει τον γηραλέο θλιβερό (και κατά φαντασίαν κοτσονάτο) εραστή του γλυκού νερού. Το αντικείμενο του πόθου είναι, τύποις, η νεαρή θηλυκή ύπαρξη, αλλά ουσία, δια του αντικατοπτρισμού, αντικείμενο του έρωτα για το ανασφαλές γερόντιο καθίσταται, ναρκισσιστικά, ο Εαυτός. Ο γερο-ερωτοχτυπημένος δεν ερωτεύεται την Άλλην, αλλά το γεγονός ότι η Άλλη (η νεαρή Άλλη) τον αποδέχθηκε. Και ο γηραλέος βαψομαλλιάς εκστασιάζεται. Ανδρέας Μικρούτσικος, Δημήτρης Ρίζος, Γιώργος Τράγκας, Γιώργος Καρατζαφέρης, Αλέκος Βέλιος, Πάνος Παναγιωτόπουλος αποτελούν μερικά μόνο ενδεικτικά παραδείγματα του στυλ «τζόβενο-βαψομαλλιάς» α λα ελληνικά. Ο καθείς τους, ως επίδοξος Λάμπρος Κωνσταντάρας, επιχειρεί να αναμετρηθεί με τον χρόνο που περνά, αλλά ματαίως. Παράσημο από την (εκ των προτέρων χαμένη) μάχη, η γελοιοποίηση. Η ανασφάλεια χτυπάει κόκκινο, τα σάλια τρέχουν, οι μασέλες τρίζουν από πόθο, το μαλλί μπογιατίζεται.


Οι ξεμωραμένοι κατά φαντασίαν εραστές είναι πανέτοιμοι – έτσι νομίζουν οι δύστυχοι – για σαφάρι στο πάρκο του έρωτα, προκειμένου να θηρεύσουν κανένα κοκαλάκι. Και η αυτο-γελοιοποίηση κατευθύνεται, πλησίστια, να χτυπήσει τη ροζιασμένη πόρτα του ερωτοχτυπημένου μπάρμπα. Γιατί μπορεί ο κάθε γερο-ξεμωραμένος να κοιτάζει στον καθρέφτη το φτιασιδωμένο του πρόσωπο και τα βαμμένα του μαλλιά και αντί να θρηνεί να αγάλλεται, αλλά οι πατσοκοιλιές, τα ψεύτικα δόντια και τα σκουριασμένα υδραυλικά δείχνουν ότι ο χρόνος είναι αμείλικτος. «Ωραίο πράγμα ο έρωτας. Φτάνει να είναι στην ώρα του. Αλλιώς μοιάζει με ξαναζεσταμένο τσάι», επισημαίνει ο Βασίλης Καραβίτης (Οκνηρίας Εγκώμιον ή Γιατί μας κλαίνε κι οι ρέγγες), αλλά ο αμετροεπής εσχατόγερος, το κατά φαντασίαν τζόβενο, μέσα στην απολαυστική γελοιότητά του, αγρόν αγοράζει, αρνούμενος την συμφιλίωση με τον (αμείλικτο) Χρόνο.

 
«Το χειρότερο πράγμα που μπορεί να συμβεί σε έναν άνθρωπο (και, συγχρόνως, το σπαρακτικότερο, για εκείνους τουλάχιστον που τον νοιάζονται) είναι να τα φέρει έτσι η ζωή ώστε να βρεθεί στα γεράματά του να παίζει τον ρόλο του τζόβενου. Το διαπιστώνουμε συχνά να συμβαίνει, κυρίως με τους γεροντο-έρωτες που εκδηλώνονται τριγύρω, καθώς η κουλτούρα της εποχής επιβάλλει την ψευδαίσθηση ότι η νεότητα επιμηκύνεται», σημειώνει, με την χαρακτηριστική οξυδέρκειά της, η Πανδώρα στο ΒΗΜΑ (31/05/2007).Το χειρότερο πράγμα, όντως. Πόσο μάλλον, όταν, συν τοις άλλοις, συνοδεύεται, δίκην λοφίου, και από τα – αναπόφευκτα – βαμμένα μαλλιά…